De opkomst van de Aziatische hoornaar, een invasieve soort die een ernstige bedreiging vormt voor onze bijen en inheemse insecten, zorgt voor groeiende bezorgdheid in Nederland. Vorig jaar hebben we preventieve stappen besproken, maar wat doe je als je er daadwerkelijk een ziet of, erger nog, een nest ontdekt? Je instinct zegt misschien dat je direct moet ingrijpen, maar experts waarschuwen: dit is het moment om de juiste stappen te zetten en vooral om niets te doen.
Hoogtepunten van het Actieplan
- 📸 Spot en Fotografeer: Leer hoe je een Aziatische hoornaar correct identificeert met een duidelijke foto.
- ⚠️ Niet benaderen: Ontdek waarom het levensgevaarlijk is om zelf een nest te verwijderen en wat je absoluut moet laten.
- 📱 Direct Melden: Begrijp de cruciale rol van snelle meldingen via de juiste kanalen.
- 🐝 Bescherm Onze Bijen: Word een actieve deelnemer in de strijd om de inheemse insectenpopulatie te beschermen.
Leuk feitje: De Aziatische hoornaar is oorspronkelijk per ongeluk in Europa beland via een zending Chinees aardewerk in Frankrijk in 2004 en heeft zich sindsdien razendsnel verspreid.
Zo herken je het verschil
Voordat je in paniek raakt, is het cruciaal om te weten of je daadwerkelijk met de Aziatische hoornaar te maken hebt. De Europese hoornaar, onze inheemse soort, is een nuttig insect en veel zachtaardiger. Vergis je niet!
- Aziatische hoornaar:
Uiterlijk: kleiner dan de Europese hoornaar, voornamelijk zwart, met een opvallende oranje-gele band op het achterlijf en gele pootuiteinden.
Deze 2 dingen zijn dodelijk voor je sansevieria – en iedereen doet ze!
Gedrag: ze jagen op bijen en andere insecten en worden agressief bij nestverstoring.
Nest: bouwt opvallende, bolvormige nesten vaak hoog in bomen.
- Europese hoornaar:
Uiterlijk: groter, roodbruin met een geel en zwart gestreept achterlijf en rode poten.
Gedrag: van nature zachtaardig en nuttig.
Nest: bouwt nesten in holle bomen, spouwmuren of vogelhuisjes.
Een Aziatische Hoornaar gespot: Wat nu?
Het zien van één hoornaar is een signaal om alert te zijn. De koninginnen vliegen in het vroege voorjaar uit om een nieuw nest te stichten. Elk exemplaar dat je nu ziet, kan de basis leggen voor een kolonie van duizenden in de zomer.
- Stap 1: Maak een foto. Een scherpe foto is essentieel voor de identificatie. Focus op de gele poten en de kenmerkende oranje band op het achterlijf. Zonder duidelijke foto kan de waarneming niet worden gevalideerd.
- Stap 2: Meld de waarneming direct. Gebruik een officieel meldpunt zoals Vespa-Watch of het nationale meldpunt bij het Wageningen Environmental Research (WENR). Vul het meldformulier in en voeg je foto toe. Dit is de meest effectieve manier om de verspreiding in kaart te brengen en te bestrijden.
- Stap 3: Plaats een selectieve val. Door een selectieve val te plaatsen, kun je een potentiële koningin vangen en zo de vorming van een nieuw nest voorkomen. Een zelfgemaakte val van een plastic fles met een mix van 1/3 witte wijn, 1/3 blond bier en 1/3 suiker of siroop werkt effectief zonder nuttige bijen aan te trekken.
Een nest ontdekt: Dit is wat je niet moet doen
Het ontdekken van een nest kan beangstigend zijn, maar paniek is je grootste vijand. Het is extreem gevaarlijk om een nest zelf te benaderen of te proberen te verwijderen. De Aziatische hoornaar kan agressief reageren als ze zich bedreigd voelt, en een kolonie kan met grote aantallen tegelijk aanvallen, met ernstige gezondheidsrisico’s tot gevolg.
- Blijf op afstand: Houd een veilige afstand van minstens 5 meter tot het nest. Markeer de locatie indien mogelijk, zodat je hem gemakkelijk terugvindt en kunt laten zien aan de professionals.
- Maak geen geluid of trillingen: Vermijd elke vorm van verstoring. Maak geen lawaai in de buurt van het nest en zorg dat er geen trillingen in de grond komen.
- Verwijder het niet zelf: Dit is de allerbelangrijkste regel. Laat het werk over aan specialisten. Zij hebben de juiste bescherming en middelen om het nest op een veilige en effectieve manier te verwijderen.
- Meld het nest direct: Net als bij een enkele hoornaar, meld je de locatie van het nest via een officieel meldpunt. De overheid of de gemeente zal dan een gespecialiseerd team inschakelen voor de verwijdering.
Je kunt een cruciale rol spelen in de strijd tegen de Aziatische hoornaar. Door op de juiste manier te handelen, draag je bij aan het beschermen van de inheemse insectenpopulatie en aan het veilig houden van jouw eigen leefomgeving.
Veelgestelde Vragen over de Aziatische Hoornaar
1. Wat is het verschil tussen de Aziatische hoornaar en de Aziatische reuzenhoornaar?
De Aziatische hoornaar (Vespa velutina) en de Aziatische reuzenhoornaar (Vespa mandarinia) zijn twee verschillende soorten. De reuzenhoornaar is veel groter en vormt een grotere bedreiging voor de mens, maar is tot op heden nog niet in Europa gesignaleerd. De hoornaar die wij in Nederland zien, is de Aziatische hoornaar.
2. Zijn Aziatische hoornaars een bedreiging voor mensen?
Aziatische hoornaars vallen mensen niet zomaar aan. Ze worden agressief als hun nest wordt verstoord. Hun steek is niet gevaarlijker dan die van een bij of wesp, tenzij je allergisch bent of meerdere keren wordt gestoken. De allergrootste bedreiging is voor onze inheemse bijenpopulatie.
3. Waarom mag ik een nest niet zelf verwijderen?
Een nest van Aziatische hoornaars is zeer gevaarlijk. De kolonie kan uit duizenden insecten bestaan die massaal aanvallen bij een verstoring. Dit kan leiden tot levensbedreigende situaties. Laat dit werk altijd over aan getrainde professionals.
